دولت جمهوری اسلامی ایران به منظور بهبود عملکرد شرکتهای دولتی، پس از تصویب قانون برنامهی اول توسعهی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور، به عبارتی از سال 1368، تصمیم گرفت سهام شرکتهای دولتی را واگذار نماید. در مصوبهی هیئت وزیران روشهای انتخابشده برای خصوصیسازی غالباً از طریق انتقال مالکیت شرکتها برنامهریزی شده است. نکتهی حایز اهمیت انتخاب روش بورس به عنوان اولویت روش واگذاری است که تقریباً بنابر دلایل غیراقتصادی و صرفاً به دلیل وجود بازار بورس در ایران از سال 1346 در نظر گرفته شده است. از نظر تئوریک انتظار میرود عملکرد شرکتها پس از خصوصی شدن بهبود یابد؛ اما بسیاری از تحقیقات تجربی خارجی در مورد تغییر عملکرد شرکتها بعد از خصوصیسازی، نتایج متناقضی را گزارش کردهاند. نتایج متناقض به دست آمده از مطالعات پیشین و عدم انجام تحقیق تجربی جامع در ایران، ضرورت تحقیق در مورد بررسی اثرات خصوصیسازی را در ایران بیش از پیش آشکار میسازد. این تحقیق با هدف ارزیابی تأثیر خصوصیسازی از طریق بورس اوراق بهادار بر عملکرد مالی/عملیاتی شرکتهای دولتی واگذارشده انجام شد. در این تحقیق عملکرد مالی/عملیاتی سه سال قبل و سه سال بعد از واگذاریِ 42 شرکت، که حداقل 50% از سهام آنها در فاصلهی سالهای 1368 تا 1386 از طریق بورس اوراق بهادار واگذار شده است، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد واگذاری سهام، هرچند تا حدودی باعث بهبود سودآوری و بهرهوری نیروی کار میشود، تأثیر قابل ملاحظهای بر بهرهوری کل عوامل، بهرهوری سرمایه و گردش مجموع داراییهای شرکتهای واگذارشده ندارد.
Expected Performance Improvement of Privatized Industries: Fact or Fiction?
چکیده [ENGLISH]
In theory, it is often expected that the financial performance and productivity of state owned firms are improved after privatization. But some empirical researches conducted in western countries have found findings which do not confirm this expectation. In addition, there is no solid research evidence available regarding the performance of Iranian firms being privatized in recent decade. Thus, there exist considerable doubts about the real effects of privatization on the performance of such firms. This research was carried out to investigate the effects of privatizing state owned Iranian firms on theirfinancial/operational performance. Therefore, six years of financial/operational performance of 42 firms was examined against some generally accepted criteria. All of the sample firms were privatized during 1990-2008 by transferring at least 50% of their shares to the private sector. Performances of these firms three years before and three years after privatization were studied. Results revealed that the transfer of shares (change in ownership of the firms) has caused only small amount of improvement in the firms' profitability and human resource productivity, whereasprivatizationhas had no significant effects on the firms total factor productivity (TFP), total assets turn over, and capital productivity.
کلیدواژه ها [ENGLISH]
: Privatization, StockExchange, Total Factor Productivity, DivisiaIndex
مراجع
1
علینقی مصلح شیرازی*
مرجان قائدشرف (1390) انتظار بهبود عملکرد صنایع دولتی واگذارشده به بخش خصوصی: حقیقت یا افسانه؟ سال 6 (شماره 21), 141-172
2
Ali Naghi Mosleh Shirazi
Marjan Ghaed Sharaf (2012) Expected Performance Improvement of Privatized Industries: Fact or Fiction? volume 6 (number 21), 141-172
ابتدای صفحه